Czyszczenie paneli fotowoltaicznych – poradnik

Zanieczyszczenia pokrywające moduły fotowoltaiczne mogą w dużym stopniu ograniczyć światłoprzepuszczalność, a tym samym obniżyć efektywność i spowodować spadki mocy. Tylko czyste moduły są w stanie wykorzystywać w pełni swój potencjał. Jeśli zastanawiasz się, jak i czym czyścić panele fotowoltaiczne, aby cieszyć się najwyższymi uzyskami – odpowiedzi znajdziesz poniżej.

Czyszczenie paneli fotowoltaicznych - jak czyścić panele?

Moduły fotowoltaiczne pod wpływem warunków atmosferycznych ulegają zabrudzeniu, które powoduje ograniczenie światłoprzepuszczalności, co z kolei wpływa na obniżenie wydajności paneli PV. Ponadto pokutuje błędne przekonanie, że moduły ulegają samooczyszczeniu poprzez opady deszczu. Z pewnością deszcz usuwa znaczną część zabrudzeń, jednak w przypadku niskiej częstotliwości występowania obfitych opadów instalacja pozostanie zabrudzona, a zalegający kurz odpowiadać będzie za spadek produkcji energii. Ze względu na nierównomierny kolor paneli i powłokę antyrefleksyjną, często bardzo trudno jest dostrzec zabrudzenia, zwłaszcza wtedy gdy gromadzą się w dolnej części paneli, przy niskim nachyleniu modułu. Łatwym do zlokalizowania rodzajem zabrudzeń są odchody ptaków, które ze względu na odporność na czyszczenie przez deszcz, potrafią długo zalegać. Oprócz tego, że zatrzymują pracę części modułu, ten typ zabrudzenia charakteryzuje się silnym działaniem korozyjnym, którego konsekwencją mogą być trwałe uszkodzenia – odbarwienia oraz obniżenie światłoprzepuszczalności.

Czyszczenie paneli fotowoltaicznych – koszt

Ze względu na ryzyko uszkodzenia instalacji oraz niebezpieczeństwo związane z samodzielną konserwacją paneli fotowoltaicznych, wiele osób decyduje się na skorzystanie z usług firm oferujących profesjonalne czyszczenie modułów za pomocą nowoczesnych urządzeń. Ceny mycia paneli uwarunkowane są różnymi zmiennymi, m.in. rodzajem i wielkością instalacji czy regionem, w którym firma świadczy usługi. Często przedsiębiorstwa tego typu proponują indywidualną wycenę mycia paneli solarnych zamiast z góry ustalonego, ogólnie obowiązującego cennika. Wahania cen są bardzo wyraźne: usługi te wyceniane są na 5-20 zł za m2 lub 10-25 zł za sztukę, a w wielu przypadkach do kosztów należy wliczyć również dojazd ekipy sprzątającej. Dlatego też indywidualna wycena powstająca na podstawie dokumentacji technicznej i zdjęciowej lub wizji lokalnej, jest korzystnym rozwiązaniem.

Niewątpliwie na cenę mycia paneli fotowoltaicznych wpływ ma również wybrana metoda usuwania zabrudzeń z modułów. Do najpopularniejszych sposobów stosowanych przez firmy należy technologia filtrów (wymienniki jonowe lub urządzenia do osmozy), technika szczotkowania (stałe lub obrotowe główki szczotek) oraz systemy prętowe (modułowe, teleskopowe, węglowe lub aluminiowe).

Istnieją także metody całkowicie automatyczne, które w pełni wyręczają ludzi w myciu paneli solarnych. Ich stosowanie ma zasadność szczególnie w przypadku dużych systemów dachów płaskich, gruntowych lub farm fotowoltaicznych. Czyszczenie odbywa się najczęściej bez wody, na sucho - panele są sprzątane każdego dnia miękką mikrofibrą i delikatnym przepływem powietrza, unosząc się nad ramą, która przemieszcza się wzdłuż każdego rzędu paneli. Dostępne są modele robotów samowystarczalne energetycznie, które pozyskują energię do działania z przymocowanego  do niego panelu słonecznego.

Konserwacja paneli fotowoltaicznych

Jak często myć panele solarne? Aby uniknąć zmniejszenia produkcji energii, warto dostosować częstotliwość czyszczenia paneli do potrzeb konkretnej instalacji. Jest to kwestia bardzo indywidualna uzależniona od czynników brudzących, na działanie których wystawione są moduły. Z pewnością instalacja zlokalizowana w sąsiedztwie licznych ptasich gniazd i lasu będzie wymagała częstszego czyszczenia. Do zadań właściciela paneli będzie należała kontrola ich czystości.

Okresem, w którym warto to zrobić jest późna wiosna, po intensywnym pyleniu drzew. Jeśli zamierzamy myć panele osobiście, do czynności tej należy wybrać miękką wodę o niskiej zawartości minerałów. Jeżeli sytuacja tego nie wymaga, lepiej jest zrezygnować z detergentów. Twarda woda może spowodować powstawanie niepożądanych smug, dlatego w sytuacji, gdy nie mamy dostępu do miękkiej wody, należy ją uzdatnić. Chcąc znaleźć idealną wodę do konserwacji modułów, nie musimy szukać daleko. Deszczówka to naturalne źródło miękkiej wody doskonale nadające się do czyszczenia paneli. Podczas procesu mycia należy zachować szczególną ostrożność. Myjąc instalację samodzielnie nie można pozwolić sobie na chodzenie po modułach, gdyż grozi to powstaniem mikropęknięć w ogniwach fotowoltaicznych. Najlepszą porą na czyszczenie paneli fotowoltaicznych jest wczesny poranek, jeszcze przed nagrzaniem się modułów. W procesie tym sprawdzają się szczotki z miękkim włosiem, które nie rysują szyb. Aby łatwiej sięgnąć w najdalsze zakamarki, należy przymocować szczotkę do wysięgnika o długości dostosowanej do naszych potrzeb. W przypadku trudnych do usunięcia zabrudzeń, gdy woda nie jest wystarczająca, rozwiązaniem będzie użycie roztworu izopropanolu o stężeniu nie większym niż 10%.

Pod żadnym pozorem nie należy stosować detergentów alkaicznych i kwaśnych oraz myjek ciśnieniowych, które mogą uszkodzić uszczelniający silikon, znajdujący się między szybą a ramką modułu PV. Ze względu na wiele trudności i niebezpieczeństw, warto oddać obowiązek mycia paneli fotowoltaicznych w ręce specjalistów.

Czyszczenie paneli fotowoltaicznych ze śniegu - jak to robić?

Odrębnym zagadnieniem związanym z konserwacją instalacji jest czyszczenie paneli fotowoltaicznych ze śniegu. Jeszcze zanim problem zalegającego śniegu na modułach PV się pojawi, można podjąć kroki, które w znacznej mierze pozwolą go uniknąć. Kluczowe znaczenie ma tutaj odpowiedni montaż. Nachylenie paneli umożliwiające swobodne osuwanie się pokrywy śnieżnej wynosi 35o. Natomiast pozostające na dachu resztki śniegu mogą mieć pozytywny wpływ na pracę instalacji PV, ponieważ promieniowanie słoneczne odbijające się od śniegu może zwiększyć natężenie promieniowania padającego na powierzchnię paneli. Ponadto opady śniegu są skuteczniejsze niż deszcz w usuwaniu zabrudzeń z powierzchni modułów.

Ogólnym zaleceniem dla mikroinstalacji jest poczekanie na samoistne usunięcie śniegu. Możemy spodziewać się, że nie będzie on długo zalegał na dachu - pod wpływem ciepła wytwarzanego przez panele fotowoltaiczne zacznie topnieć. Wystarczy, żeby promieniowanie choć częściowo docierało do modułu, a warstwa śnieżna zacznie topnieć i zsunie się na ziemię.

Warto regularnie kontrolować o stan czystości własnej mikroinstalacji fotowoltaicznej, ponieważ przynosi to wymierne korzyści. Czyszcząc moduły PV dokładnie i systematycznie, możemy oczekiwać ich bezawaryjnej pracy bez spadków mocy. Obserwujmy ich stan i reagujmy, żeby uniknąć niepotrzebnych strat. Decydując się na samodzielną konserwację paneli fotowoltaicznych, pamiętajmy o bezpieczeństwie nie tylko instalacji, ale przede wszystkim osoby myjącej. Aby uniknąć upadku warto zainwestować w odpowiednie zabezpieczenia i sprzęt, który umożliwi czyszczenie modułów bez potrzeby ryzykownych manewrów.

Ze względów bezpieczeństwa rekomendujemy jednak oddać procedurę czyszczenia paneli PV w ręce profesjonalistów, którzy posiadają doświadczenie i odpowiedni sprzęt, co pozwoli przeprowadzić konserwację w szybki i bezpieczny sposób.

Źródło:

B. Szymański, Instalacje fotowoltaiczne, wydanie VIII, Kraków 2019, s.293-295.