Zmiany rozliczeń prosumentów – poznaj je od A do Z

W ostatnim czasie branża PV w Polsce żyje jednym wydarzeniem – zapowiadanymi zmianami systemu rozliczeń dla prosumentów. Dokładny kształt nowych rozwiązań nie jest jeszcze w pełni znany. Wiadomo jednak, że wraz z nadejściem nowej rzeczywistości pojawią się nieznane dotąd pojęcia. W Soltec przygotowaliśmy niezbędnik dla każdego inwestora, który pozwoli mu lepiej poruszać się w nowej rzeczywistości. Zapraszamy.

W Sejmie omawiane są obecnie dwa projekty zmieniające ustawę o prosumencie. Zarówno rządowa, jak i poselska propozycja zakładają, że nieskonsumowana energia z fotowoltaiki nie będzie już dłużej przechowywana w sieci elektroenergetycznej za prosumenta. Będzie do niej sprzedawana po cenach ustalonych przez URE. Wysokość stawek jest jeszcze uzgadniana ze wszystkimi przedstawicielami zainteresowanych stron.

Większość ekspertów jest zgodna - reformy są konieczne, ponieważ dynamicznie rosnąca liczba nowych instalacji PV, które w ciągu dnia wprowadzają do sieci megawatogodziny energii, będą w niedalekiej przyszłości zagrażać bezpieczeństwu energetycznemu.

Dlatego warto zapoznać się ze szczegółami propozycji parlamentarzystów. Nie musisz jednak tracić czasu na lekturę długich projektów ustaw. W Soltec przygotowaliśmy dla Ciebie zestawienie najistotniejszych pojęć, z którymi zetkniesz się czytając o zmianach legislacyjnych.

Agregator – nowy uczestnik rynku, który będzie mógł nabywać energię od czynnych prosumentów, a następnie sprzedawać ją po bardziej atrakcyjnych cenach od tych zaproponowanych przez URE. Jego obecność będzie wsparciem dla nowych prosumentów w zarządzaniu energią, tak by mogli jak najlepiej bilansować swoje rachunki.  

Billing (net) – nowy system rozliczania prosumentów, który jest zgodny z unijną dyrektywą RED II. Według tego systemu energia, która została wprowadzona do sieci przez prosumentów ma być sprzedawana według ustalonych cen rynkowych. Organem odpowiedzialnym za ustalanie taryfikatora ma być URE. 

Czwarta edycja programu Mój Prąd – w  odróżnieniu od trzech pierwszych części programu, Mój Prąd 4.0 ma być poświęcony dofinansowaniom magazynów energii, ładowarek do samochodów elektrycznych, systemów zarządzania energią oraz pomp ciepła. Według rządowych zapowiedzi jego inauguracja jest planowana na drugi kwartał 2022 roku.

Dynamiczne taryfy – nowe rozwiązanie przygotowane przez rząd dla odbiorców energii. W tym systemie cena energii ma zmieniać się w czasie rzeczywistym, z godziny na godzinę i będzie uzależniona od aktualnego popytu i podaży energii. W obliczu coraz wyższych cen prądu takie rozwiązanie niesie nadzieję na poprawę sytuacji odbiorców energii, którzy skorzystają ze wsparcia agregatorów energii.

Emisje CO₂ – ogólnoświatowy instrument finansowy, który miał być narzędziem  w redukcji wydzielania szkodliwych gazów do atmosfery. Handel tymi aktywami odbywa się na giełdzie, a cena emisji jednej tony CO₂  ustalana jest przez rynki finansowe. Od początku roku koszt emisji CO2 wzrósł o 86 proc. W styczniu było to ok. 32 EUR, dzisiaj 61 Euro.

Fleksument – prosument wyposażony w realny magazyn energii, który pozwala mu na zmaksymalizowanie autokonsumpcji wytworzonego prądu oraz zwiększy jego niezależność od sieci elektroenergetycznej. 

Gotowość na zmiany (o Soltec) – w Soltec nie tylko zdajemy sobie sprawę z konieczności wprowadzenia zmian systemu rozliczeń prosumentów, ale już dziś przygotowaliśmy ofertę dostosowaną do nowych oczekiwań rynku. Magazyny energii, ładowarki do samochodów elektrycznych, inwertery hybrydowe – te wszystkie komponenty czekają na Ciebie w naszym sklepie. 

Horrendalne ceny energii – z uwagi na szereg czynników ceny energii w Polsce są rekordowo wysokie. Jeszcze pod koniec 2018 roku za 1 MWh trzeba było zapłacić 270 złotych, a w sierpniu 2021 roku już 441. Ten trend z pewnością nie zostanie odwrócony w najbliższych latach, a za prąd zapłacą więcej nie tylko odbiorcy indywidualni, ale również przedsiębiorcy. 

Ireneusz Zyska – sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska oraz autor projektu w sprawie  zmian systemu prosumentów i ustawy w tej sprawie. Według projektu, prosument nie będzie już wysyłał nadwyżek energii do sieci, ale będzie sprzedawał ją po cenach ustalonych przez URE.

Jadwiga Emilewicz – posłanka oraz autorka projektu poselskiego dotyczącego zmiany rozliczeń prosumentów, który przewidywał m.in. system opustów w relacji 1:1 i okres przejściowy, ale z obciążeniem prosumenta opłatami dystrybucyjnymi.

Konsument – osoba fizyczna, która poprzez zawartą umowę z dostawcą energii elektrycznej zużywa energię elektryczną według zasad dostaw określonych w tejże umowie. Dla większości osób jest to jedyne uczestnictwo w dystrybucji energii elektrycznej.

Licznik (inteligentny) – urządzenie nowej generacji umożliwiające gromadzenie danych dotyczących ilości energii, która została pobrana i oddana do sieci. Następnie zebrane informacje są sumowane co 15 minut, a wynik tych obliczeń jest wysyłany do zakładu energetycznego. To rozwiązanie pozwala na lepsze zarządzanie popytem na energię w czasie rzeczywistym. 

Magazyn energii – jest to zestaw modułów akumulatorowych (najczęściej litowo-jonowych), który umożliwia przechowywanie energii wyprodukowanej przez panele PV. Najnowsze rozwiązania pozwoliły na wydłużenie żywotności baterii nawet do 10 lat (6000 cykli). Należy pamiętać, że te urządzenia są kompatybilne tylko z inwerterami hybrydowymi.   

Net metering – dotychczasowy system rozliczania prosumentów, który pozwala na wprowadzenie do sieci nadmiaru energii wyprodukowanej przez instalację fotowoltaiczną i przechowywania jej tam przez 12 miesięcy. W obliczu rosnącej liczby elektrowni słonecznych to rozwiązanie generuje coraz większe problemy techniczne i musi zostać zastąpione inną metodą (patrz: Net billing).

Okres przejściowy – czas, jaki ma upłynąć od podpisania ustawy przez prezydenta do wprowadzenia jej w życie. W toku prac legislacyjnych ustalono, że nowi prosumenci będą rozliczani w systemie net-billingu od 1 kwietnia 2022 roku. Natomiast inwestorzy, którzy podłączyli swoje instalacje przed tą datą pozostaną w systemie net-meteringu przez następne 15 lat.

Prosument - odbiorca końcowy, który dzięki swojej mikroinstalacji wytwarza energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii, a następnie dąży do jej jak największej autokonsumpcji. Słowo jest połączeniem wyrazów „producent” i „konsument”.

Rafał Gawin – prezes URE powołany na to stanowisko w 2019 roku. Jego aktywność w kontekście OZE skupia się na wprowadzeniu jak najskuteczniejszych rozwiązań, które zapewnią bezpieczeństwo sieci elektroenergetycznej w obliczu wzrostu liczby instalacji fotowoltaicznych czy wiatrowych.

System rozliczeń prosumentów - ogólne pojęcie określające sposób rozliczania produkcji energii właścicieli instalacji PV. Do tej pory jej nadmiar trafiał do sieci i był w niej przechowywany przez 12 miesięcy. Według rządu, unijne dyrektywy nakładają na Polskę obowiązek rozdzielenia energii wyprowadzonej i wprowadzonej do sieci. Stąd konieczność zmian legislacyjnych.

Trzy D – ogólnoświatowa koncepcja zakładająca oparcie energetyki o trzy główne elementy – dekarbonizacje, decentralizacje i digitalizacje. W osiągnięciu tych założeń ma pomóc nowy system rozliczania prosumentów, którzy będą zachęcani do maksymalnej autokonsumpcji wyprodukowanej przez siebie energii i do jak największej autonomii od zakładu energetycznego.

URE – Urząd Regulacji Energetyki został powołany w 1997 roku, a do jego zadań należą: nadzór nad polskim systemem energetycznym, ochrona przed monopolizacją oraz mediacje pomiędzy wytwórcami, sprzedawcami i odbiorcami końcowymi energii.

Wirtualny (prosument) – będzie mógł korzystać z energii wytworzonej przez instalację fotowoltaiczną, która znajduje się z dala od jego miejsca zamieszkania. Co więcej, inwestor nie będzie musiał posiadać takiej elektrowni na własność. Według planów powstanie możliwość wykupu części udziałów w dużych farmach. 

X, czyli nie stawiaj krzyżyka na fotowoltaice – zmiany systemu rozliczeń prosumentów, które są dyskutowane od czerwca 2021 roku wywołały prawdziwą medialną burzę, a wielu komentatorów przedstawiało te pomysły jako zwiastun początku końca opłacalności instalacji PV w Polsce. Rosnące ceny prądu, potencjalnie korzystne warunki zaproponowane przez agregatorów, rządowe i samorządowe dotacje - te wszystkie elementy nadal pozwalają na atrakcyjną stopę zwroty z inwestycji w fotowoltaikę.

Yy, a co z dofinansowaniami? – dzięki unijnym dofinansowaniom każdy potencjalny inwestor może otrzymać znaczne środki na budowę własnej instalacji fotowoltaicznej. Oprócz popularnego Mojego Prądu prosumenci mogą skorzystać również z Ulgi Termomodernizacyjnej, Agroenergii, Czystego Powietrza czy Energii Plus. Powyższe programy są kierowane zarówno do klientów indywidualnych, jak i firm.

Zbiorowy (prosument) – nowa formuła, która otworzy drzwi do Odnawialnych Źródeł Energii przed mieszkańcami budynków wielolokalowych i spółdzielni mieszkaniowych. Każdy właściciel nieruchomości będzie posiadał określony udział w produkcji z instalacji. Co więcej, podział energii nie musi być uzależniony od metrażu lokalu, a może zostać uzgodniony wewnątrz wspólnoty.